فیلترها/جستجو در نتایج    

فیلترها

سال

بانک‌ها


گروه تخصصی






متن کامل


اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    49
  • شماره: 

    3
  • صفحات: 

    707-725
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    161
  • دانلود: 

    157
چکیده: 

پیش بینی دهه ای مرز بین پیش بینی کوتاه مدت و پیش نگری اقلیمی است. هدف از تحقیق حاضر، پیش بینی فرین های بارشی در دوره 2021 تا 2028 در ایران است. دو گروه داده شامل 77 ایستگاه همدید و برونداد سه مدل از پروژه CMIP6-DCPP با تفکیک افقی 100 کیلومتر استفاده شد. برونداد بارش مدل های DCPP هر کدام با 9 اجرای متفاوت، برای دو دوره گذشته نگر (2019-1981) و دوره پیش بینی (2028-2021) استفاده شد. جهت درستی سنجی برونداد مدل ها، از سنجه های آماری MBE، RMSE، PCC و PBIAS و برای بررسی مدل همادی از نمودار تیلور استفاده شد. برونداد مستقیم مدل ها (DMO)، با روش تغییر عامل دلتا (DCF) تصحیح شد و از روش میانگین وزنی با رویکرد مستقل (IWM) برای تولید مدل همادی استفاده شد. برای بررسی فرین های بارشی از شاخص های روزهای همراه با بارش سنگین (R10mm) و خیلی سنگین (R20mm)، شدت بارش (SDII) و بیشینه بارش یک روزه، سه روزه و پنج روزه (RX1,3,5day) استفاده شد. درستی سنجی برونداد مدل های DCPP، نشان داد که همبستگی برونداد مدل های یادشده در بیشتر ایستگاه های مورد بررسی بیشتر از 8/0 به دست آمده است. با این حال، مدل همادی تولیدشده کارایی بالاتری را نسبت به مدل های منفرد نشان داد. نتیجه پیش بینی فرین های بارشی نشان داد که به طور کلی شش شاخص بارش فرین مورد بررسی در بیشتر مناطق کشور در دهه آینده نسبت به دوره گذشته نگر افزایش خواهند داشت. دو هسته اصلی بی هنجاری مثبت شاخص ها، مناطق جنوب غرب و شمال شرق کشور می باشند. در مقابل، شاخص روزهای همراه با بارش سنگین در سواحل جنوبی دریای خزر بی هنجاری منفی را تجربه خواهد کرد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 161

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 157 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    17
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    157-173
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    64
  • دانلود: 

    19
چکیده: 

هدف این مطالعه پراکنش فضایی شاخص UTCI طی دوره های تاریخی و آینده در ایران است. برای این منظور سه متغیر دما، رطوبت نسبی و تندی باد روزانه از دو دسته داده شامل داده های 124 ایستگاه هواشناسی همدیدی و پنج مدل از سری مدل های CMIP6 شامل GFDL-ESM4، IPSL-CM6A-LR، MPI-ESM1-2-HR، MRI-ESM2-0 و UKESM1-0-LL بررسی شدند. سپس یک مدل همادی (CMIP6-MME) از این پنج مدل با روش میانگین وزنی مستقل (IWM) تولید شد. کارایی مدل های منفرد و مدل همادی تولید شده با نمودار تیلور مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان داد چند مدلی همادی از مدل های منفرد کارایی بالاتری را برای هر سه متغیر مورد بررسی دارد. نتایج نشان داد پراکنش فضایی میانگین های اقلیمی فصلی شاخص UTCI وردایی قابل توجهی در ایران نشان می دهد و وردایی این شاخص تحت تأثیر عرض جغرافیایی، توپوگرافی پیچیده و دوری و نزدیکی به منابع آبی در ایران است. به طور کلی تنش گرمایی در ایران تا پایان قرن افزایش قابل توجهی خواهد داشت و شاهد کاهش قابل توجه پهنه هایی با عدم تنش گرمایی تا پایان قرن حاضر خواهیم بود. در مقابل، در اواخر قرن تنش گرمایی قوی تا خیلی قوی به طور قابل توجهی در کشور افزایش می یابد. در حالی که پهنه هایی با عدم تنش گرمایی جابجایی مکانی به مناطق مرتفع تر و عرض های جغرافیایی بالاتر را نشان می دهند. این نتایج نشان می دهد که اقدامات مؤثری برای سازگاری با گرمایش جهانی و کاهش پیامدهای آن باید انجام شود تا از تأثیر نامطلوب تغییرات پیش نگری شده تنش گرمایی در ایران جلوگیری شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 64

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 19 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    621
  • دوره: 

    49
  • شماره: 

    4
  • صفحات: 

    175-192
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    30
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

The aim of the present study is to investigate the spatial changes of seasonal ETo in Iran in the future (2020–2050), based on SSP1-2.6, SSP2-4.5 and SSP5-8.5 scenarios of CMIP6 models (MRI-ESM2 and GFDL-ESM4) compared to the observed data (1992–2014). The FAO56-PM method was used to estimate ETo, and the CV was utilized to investigate the changes. The results showed that ETO will decrease in all seasons across the country under all GFDL-ESM4 scenarios (except winter under SSP5-8.5). However based on the scenarios of the MRI-ESM2 model for 2020–2050, the amount of ETO will increase in the southeastern and southern regions in winter, but in the northwest, west, east, and areas corresponding to the Zagros highlands, ETo will decrease. In spring and summer, ETo will increase in the Caspian Coast, northeastern, western and interior areas of Iran, and even in the northwest (in summer). In the fall, ETO will increase in the eastern and western regions of the country, east of the Caspian Sea and the northern Iranian plateau. Fall, summer, winter and spring, respectively, represent the highest levels of spatial changes in ETo, but it will expand only according to the MRI-ESM2 model in the winter (21% – 25%) under SSP1-2.6. Other seasons show fewer changes than in the past, based on models. Accordingly, the need for detailed planning in water resource management is emphasized, especially in the southern and eastern parts of Iran toward the inner areas.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 30

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    14
  • شماره: 

    54
  • صفحات: 

    237-256
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    86
  • دانلود: 

    17
چکیده: 

هدف از مطالعه، ارزیابی تغییرات پارامترهای دمای متوسط و بارش بااستفاده از مدل های گزارش ششم (CMIP6) IPCC تحت سناریوهای SSP (SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SPP5-8.5) طی دورۀ 2100-2022 در دشت کاشان است. آمار مربوط به دمای متوسط و بارش از 7 ایستگاه (کاشان، حسین آباد کویر، کامو، اردستان، علوی، نوش آباد و سن سن) در دشت کاشان با در نظر گرفتن دورۀ 30 سالۀ پایه (2014-1984) جمع آوری شد. هم چنین 7 مدل از بین مدل های گزارش ششم (CMIP6) انتخاب گردید. پس پردازش خروجی مدل ها با استفاده از روش نسبت گیری خطی انجام شد. برای تعیین دقت مدل ها از شاخص های ناش-ساتکلیف (NSE)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب همبستگی (r) استفاده شد. با استفاده از آزمون من-کندال روند سالانۀ تغییرات بررسی شد. در نهایت، از میانگین برون داد دو مدل IPSL-CM6A-LR و BCC-CSM2-MR برای شبیه سازی تغییرات دمای متوسط و بارش در دورۀ آتی استفاده شد. براساس نتایج، در همۀ ایستگاه‎های مورد مطالعه بارش در دورۀ آتی در مقایسه با دورۀ پایه دارای روند کاهشی خواهد بود. دمای متوسط نیز در دورۀ آتی نسبت به دورۀ پایه افزایش خواهد یافت. به طوریکه شدت افزایش دما در ایستگاه های حسین آباد کویر، اردستان، نوش آباد و سن سن بیشتر از کاشان، کامو و علوی خواهد بود. باتوجه به شرایط پیش بینی شده ضروری است سیاست های جامع در زمینۀ سازگاری با تغییر اقلیم دشت کاشان مورد توجه قرار گیرد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 86

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 17 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    3
  • صفحات: 

    30-51
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    184
  • دانلود: 

    27
چکیده: 

مقدمه: صنعتی شدن جوامع منجر به افزایش گازهای گلخانه ای در دهه های اخیر شده است. این افزایش باعث گرم شدن جو زمین شده و سایر اجزای سیستم اقلیمی  را تحت تأثیر قرار داده و منجر به تغییرات اقلیمی شده است. شواهد نشان می دهد که میانگین جهانی دمای زمین به ویژه در سال های اخیر در حال افزایش است. بنابراین تأثیر تشدید تغییرات اقلیم جهانی بر توسعه و بقای بشریت یک واقعیت غیرقابل انکار است. هدف از این پژوهش، بررسی و پیش بینی تغییرات در دهه های آینده در حوزه آبخیز طالقان است. مواد و روش ها: منطقه موردمطالعه حوزه آبخیز طالقان با توپوگرافی کوهستانی در شمال غرب استان البرز قرار دارد. میزان بارش و درجه حرارت سالانه منطقه به ترتیب 8/485 میلی متر و 4/11 درجه سانتی گراد است. برای برآورد و تولید داده ها برای دوره آتی (2100-2021)، از داده های روزانه ایستگاه های منطقه ای، ازجمله داده های بارش با دوره پایه (2014-1979)، و داده های میانگین دما با دوره پایه (2014-2003) استفاده گردید. همچنین داده های خروجی مدل گردش عمومی (CanESM5) تحت سناریوهای اقلیمی (SSP1-2.6, SSP2-4.5, SSP5-8.5) مورد استفاده قرار گرفت. CanESM5 یک مدل جهانی است که برای شبیه سازی تغییرات اقلیمی و توسعه پیش بینی های فصلی و دهه ای توسعه یافته است. CanESM5 معمولاً برای پیش بینی ها در مقیاس بزرگ استفاده می شود؛ بنابراین، SDSM برای کاهش مقیاس داده های اقلیمی انتخاب می شود. تغییرات پارامترهای میانگین بارش و دما برای سه دوره آتی (2040-2021، 2060-2041 و 2100-2081) با مدل ریزمقیاس نمایی تحت سناریوهای SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی دقت مدل از RMSE، MAD و R استفاده شد. نتایج و بحث: بیشترین افزایش بارش در ایستگاه آرموت در ماه های مارس، می و نوامبر و بیشترین کاهش بارش در سپتامبر و اکتبر در سناریوهای SSP برای دوره های 2021-2040، 2060-2041 و 2100-2081 پیش نگری شده است. در ایستگاه سکرانچال بیشترین افزایش بارش در سه دوره در ماه های مارس، فوریه و می و بیشترین کاهش در سپتامبر و اکتبر تحت سناریوهای SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 است. بیشترین افزایش بارش در ایستگاه زیدشت در ما ه های مارس، می و نوامبر، آوریل و دسامبر تحت سناریوهای SSP است. همچنین بیشترین کاهش در سپتامبر تحت سناریوهای SSP برای سه دوره پیش نگری شده است. در ایستگاه گته ده بیشترین افزایش بارش در بازه های زمانی 2040-2021 و 2081-2100 مربوط به مارس، می و نوامبر و برای دوره 2041-2060 مربوط به ماه های مارس فوریه و می تحت سناریوی SSP5-8.5 است. در دوره های 2040-2021 و 2041-2060 بیشترین کاهش در سپتامبر تحت سناریوهای SSP،  همچنین در دوره 2081-2100 بیشترین کاهش در جولای در سناریوهای SSP و اکتبر در سناریوی SSP5-8.5 خواهد بود. طی سه دوره، بیشترین افزایش بارش ایستگاه جوستان در فوریه، مارس، می و نوامبر پیش بینی می شود. بیشترین کاهش در دوره 2040-2021 در سپتامبر و آگوست تحت SSP5-8.5 و در دوره های 2041-2060 و 2100-2081 در اکتبر و جولای تحت SSP1-2.6 خواهد بود. بیشترین افزایش بارش ایستگاه دیزان در دوره 2040-2021 در می و آوریل (SSP1-2.6) و بیشترین کاهش در جولای (SSP5-8.5) خواهد بود. برای دوره 2060-2041 بیشترین افزایش در می (SSP2-4.5) و ژوئن (SSP1-2.6) و بیشترین کاهش در سپتامبر (SSP5-8.5) است. بیشترین افزایش برای دوره 2100-2081 در مارس و آوریل به ترتیب تحت SSP2-4.5 و SSP1-2.6 و بیشترین کاهش در اکتبر تحت SSP5-8.5 است. بر اساس نتایج پیش نگری دمای ایستگاه زیدشت طی سه دوره، میانگین و میانگین بیشینه دما در ژانویه و فوریه تحت سناریوهای SSP روند کاهشی و بقیه ماه ها روند افزایشی را نشان می دهند. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که بارش در برخی ماه ها روند کاهشی و برخی روند افزایشی دارد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که متغیرهای بارش و دما طی دوره های 2040-2021، 2060-2041 و 2100-2081 تحت سناریوهای SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 روند افزایشی را نسبت به دوره پایه تجربه خواهند کرد، بیشترین افزایش دما و بارش در دوره 2040-2021 و به ترتیب تحت سناریوهای SSP2-4.5 و SSP1-2.6 است. این مطالعه نشان می دهد که طالقان در آینده در برابر تغییرات اقلیمی آسیب پذیر خواهد بود. افزایش دما باعث ذوب برف و کاهش ذخیره برفی می شود. زمان پایداری ذخایر آب در حوضه کاهش می یابد. تغییرات بارش در منطقه می تواند الگوی بارش را از برف به باران تغییر دهد؛ که این امر باعث کاهش آب های سطحی و زیرزمینی می شود و می تواند بر عملکرد محصول تأثیر بگذارد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 184

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 27 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    15
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    131-141
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    215
  • دانلود: 

    115
چکیده: 

مقدمه: تغییرات اقلیمی اثرات غیر قابل برگشتی بر روی کره زمین برجای گذاشته اند. اثرات این تغییرات بر تمامی پدیده های طبیعی و انسانی قابل مشاهده می باشد. یکی از پدیده های متأثر از تغییراقلیم هواویزها می باشند. این پدیده علاوه بر تأثیرات کوتاه مدت و بلندمدت به صورت قابل ملاحظه ای بر کیفیت هوا در مقیاس محلی و جهانی تأثیر می گذارد. در چند دهه اخیر، فراوانی طوفان های گرد و غبار به علت تغییرات آب و هوایی و فعالیت های انسانی افزایش یافته است و پیش بینی می شود که روند افزایشی آن در آینده نیز ادامه داشته باشد. بررسی اثرات تغییر اقلیم بر هواویزهای جنوب غرب آسیا، به عنوان یکی از مهم­ترین کانون­های هواویزی جهان اهمیت بسزایی دارد. هدف این پژوهش بررسی اثرات تغییراقلیم و پیش­نگری هواویزهای جنوب­غرب آسیا با استفاده از برونداد مدل GRDL-ESM4 از مجموعه مدل های CMIP6 تحت سناریوی خوشبینانه (SSP1.2.6) طی دوره آینده نزدیک (2021-2060) است. مواد و روش­ها: جنوب غربی آسیا در کمربند بیابانی جهان قرار دارد. روند تشدید تغییراقلیم در این منطقه بر روند هواویزها به ویژه هواویزهای گردوغبار معدنی تأثیرات متمایزی بر جای می ­گذارد. لذا در این پژوهش به پیش­نگری هواویزها در جنوب غرب آسیا با مجموعه مدل­ های CMIP6 مدل GFDL-ESM4 تحت سناریوی خوش بینانه (SSP1-2.6) پرداخته شده است. روش تحقیق، ابتدا برای بی هنجاری هواویزها از یک دوره تاریخی 40 ساله (2014-1975) استفاده شد. سپس برای بررسی روند هواویزها تا پایان قرن حاضر، از مجموعه مدل های CMIP6، مدل GRDL-ESM4 استفاده گردید. در ادامه سناریوی خوش­بینانه (SSP1-2.6) برای دوره پیش نگری آینده نزدیک (2060-2021) استفاده گردید. نتایج و بحث: نتایج نشان داد بیشینه مقدار هواویز در فصل ­های تابستان و بهار قرار دارد. مقدار هواویزها در فصل تابستان به علت افزایش محسوس دما و کاهش بارش به بیش­ترین مقدار خود رسیده است. فصل بهار از مقدار هواویز بالایی بین فصول سال برخوردار است. در این فصل عرض­ های شمالی نسبت به عرض­ های جنوبی هواویز بیش­تری دارند. کمینه آن در فصل­ های پاییز و زمستان قرار دارد. فصل پاییز با کاستی دما و افزایش فرآیندهای بارش همراه می ­باشد که همین مسئله سبب شده است که فراوانی هواویزها رو به کاهش رود. در فصل زمستان شبه جزیره عربستان به ویژه نواحی شرقی، در فصل بهار شرق شبه جزیره عربستان، در فصل تابستان جنوب شرق شبه جزیره عربستان و جنوب شرق ایران و در فصل پاییز نیمه شمالی عربستان و شرق ایران بیش­ترین فراوانی هواویز را داشته اند. طبق سناریوی خوش­بینانه فصل ­های تابستان و بهار بیش­ترین مقدار هواویز را دارند. همچنین مشخص گردید که شدت روند هواویزها در مناطق جنوب شرق شبه جزیره عربستان، سواحل مکران، نیمه شمالی ایران، شمال عربستان و بین­النهرین بیش­تر از سایر مناطق خواهد بود. نتیجه ­گیری: به­طور کلی عرض ­های جنوبی از مقادیر هواویز بیش­تری نسبت به عرض­ های شمالی برخوردارند. کانون اصلی هواویزها در اوایل زمستان بر روی شبه جزیره عربستان قرار دارد و رفته رفته این کانون به نواحی شرق عربستان محدود می­شود. کانون هواویزها در این فصل از شرق عربستان به جنوب شرقی شبه جزیره عربستان و جنوب شرق ایران جابه جا شده است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 215

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 115 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    53
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    75-90
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    145
  • دانلود: 

    111
چکیده: 

هدف از این پژوهش پیش نگری دمای ایران بر اساس رویکرد همادی چندمدلی (MME) با کاربست مدل های CMIP6 است. برون داد پنج مدل برای دوره تاریخی (1995-2014) و آینده نزدیک (2012-2040) تحت دو سناریوی بدبینانه (SSP3-7. 0) و خیلی بدبینانه (SSP5-8. 5) به کار گرفته شد. برای درستی سنجی مدل ها از سنجه های آماری MBE و NRMSE و داده های دمای روزانه 120 ایستگاه همدید استفاده شد. از روش های تغییر عامل دلتا (DCF) و میانگین وزنی مستقل (IWM) به ترتیب برای تصحیح اریبی و ایجاد یک مدل همادی استفاده شد. برای آشکارسازی تنش های گرمایی از شاخص طول مدت گرما (WSDI) استفاده شد. نتایج نشان داد که تصحیح اریبی و همادی کردن مدل ها با روش IWM پیش نگری دمای سالانه را به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نسبت به مناطق مرطوب شمالی بهبود می بخشد. نتایج کلی نشان داد که بر اساس سناریوهای SSP3-7. 0 و SS5-8. 5، میانگین دمای سالانه کشور به ترتیب 13/1 و 26/1 درجه سلسیوس افزایش خواهد یافت. کمینه بی هنجاری در جنوب شرق و بیشینه آن در مناطق شمال غربی و مرکزی ایران اتفاق می افتد. شاخص طول مدت گرما نیز بی هنجاری مثبت را برای آینده نشان می دهد. بر اساس سناریوی SSP5-8. 5، بیشینه این شاخص در سواحل جنوبی ایران بی هنجاری مثبت 5/74 روز را نشان می دهد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 145

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 111 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نشریه: 

آب و خاک

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    38
  • شماره: 

    6
  • صفحات: 

    780-765
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    17
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

تغییر اقلیم به دلیل تأثیرات مخرب زیست محیطی و اجتماعی-اقتصادی آن به مهم ترین چالش در قرن بیست و یکم تبدیل شده است. در این مطالعه، 10 مدل گردش عمومی از ششمین گزارش IPCC جهت پیش نگری تغییرات بارندگی و دما در سه منطقه ایرانشهر، زابل و زاهدان در استان سیستان و بلوچستان مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس روش های مختلف تصحیح اریبی در CMhyd ارزیابی شدند و با استفاده از روشی که از کارایی بالاتری نسبت به سایر روش ها برخوردار بود، بارندگی و دمای حداکثر و حداقل مدل های منتخب برای سه دوره زمانی در آینده (2050-2026، 2075-2051 و 2100-2076) تحت دو سناریو SSP2-4.5 و SSP5-8.5 تصحیح گردیدند. داده های تصحیح اریبی شده مدل های منتخب میانگین گیری شده و سپس تغییرات آن ها در دو مقیاس ماهانه و سالانه در سه دوره آینده نسبت به دوره پایه (2014-1994) موردارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از 10 مدل مورد مطالعه، 8 مدل از کارایی خوبی (R2 < 40/0، 02/12 < RMSE < 23/4 درجه سانتی گراد، 74/0 < NSE < 12/0، 59/9 < MAE < 36/3 درجه سانتی گراد) در شبیه سازی دمای حداقل و حداکثر روزانه برخوردار بودند. بااین حال، کارایی تمامی مدل ها در شبیه سازی شده بارندگی روزانه ضعیف بود (R2 ˃ 19/0، 70/3 < RMSE < 24/1 میلی متر، 57/0- < NSE < 41/7-، 85/0 < MAE < 23/0 میلی متر). از بین روش های مختلف تصحیح اریبیِ دما و بارندگی موجود در CMhyd، روش نقشه برداری توزیع دما و بارشبهترین عملکرد را داشتند و سبب بهبود کارایی خروجی های مدل های اقلیمی گردیدند. به طور میانگین در همه مکان ها، دمای حداکثر سالانه در دوره های پیش بینی شده نزدیک، میانه و دور به ترتیب 3/1، 1/2، و 8/2 درجه سانتی گراد تحت SSP2-4.5 و 6/1، 1/3، و 1/5 درجه سانتی گراد تحت SSP5-8.5 افزایش نشان خواهد داد. درحالی که برای دمای حداقل، میزان افزایش 6/1، 6/2، و 4/3 درجه سانتی گراد برای SSP2-4.5 و 9/1، 9/3، و 3/6 درجه سانتی گراد برای SSP5-8.5 خواهد بود. بارندگی سالانه در تمامی مکان ها بین 22/58- تا 33/49 درصد نسبت به دوره پایه تحت سناریوی SSP5-8.5 به ترتیب در دوره های آینده نزدیک و دور در زابل و ایرانشهر متغیر خواهد بود. افزایش سالانه در میانگین دمای حداکثر و حداقل عمدتاً ناشی از افزایش دمای هوا درماه های ژانویه، فوریه، آگوست، سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر خواهد بود. کاهش سالانه بارندگی نیز عمدتاً از کاهش بارندگی درماه های ژانویه، فوریه، مارچ، نوامبر و دسامبر و افزایش سالانه بارندگی از افزایش قابل توجه بارندگی در ماه های می و اکتبر نسبت به دوره پایه ناشی خواهد شد. نتایج مطالعه حاضر می تواند به بهبود درک ما از اثرات تغییر اقلیم بر منطقه موردمطالعه کمک کند و برنامه ریزان و ذینفعان را تشویق کند تا راهبردهای بهینه برای کاهش اثرات منفیِ آن را شناسایی کنند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 17

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1402
  • دوره: 

    49
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    431-449
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    129
  • دانلود: 

    36
چکیده: 

این پژوهش چشم انداز تغییرات محتمل بارش در 43 ایستگاه هواشناسی کشور را تا انتهای قرن حاضر ارائه می کند. برای این منظور، از داده های چهار مدل از نوع ESM به نام های MIROC6، FGOALS_g3، BCC-CSM2-MR و ACCESS-ESM1-5 از مجموعه مدل های سری CMIP6 استفاده شد. برونداد خام بارش توسط نرم افزار CMHyd مقیاس­کاهی شد. دوره مشاهداتی 2014-1985 و دوره های آینده به صورت آینده نزدیک 2050-2026، آینده میانه 2075-2051 و آینده دور 2100-2076 در نظر گرفته شدند. تغییرات بارش در سطح معنی داری 05/0 بر مبنای سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 بررسی شد. نتایج نشان دادند که تغییرات بارش آینده در حدود 78 درصد از ایستگاه ها معنی دار نیستند و در 19 و 3 درصد ایستگاه ها به ترتیب افزایش و کاهش معنی داری دارند. بیشترین افزایش بارش در جنوب-جنوب شرق و بیشترین کاهش در زاگرس مرکزی رخ خواهد داد. میانگین بارش کشور در مقیاس سالانه 4/0 درصد (با دامنه عدم قطعیت 14 درصد) افزایش می یابد. پیش نگری در مقیاس فصلی نشانگر تغییرات در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب به مقدار 2/15+، 11-، 6- و 5/3+ درصد می باشد. اگرچه برای فصل بهار افزایش بارش 2/15 درصدی پیش نگری شده است، اما دامنه تغییرات 9/81 درصدی نشان از بی اعتمادی به بارش های آینده این فصل است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 129

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 36 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    16
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    279-301
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    46
  • دانلود: 

    2
چکیده: 

مقدمه اقلیم، یکی از عوامل محیطی است که تغییر آن موجب تغییرات گسترده‏ای در بخش ‏های مختلف بوم سامانه شده و تهدید بزرگی برای توسعه پایدار محسوب می‏ شود. دما، یکی از عناصر اصلی اقلیم است که تغییرات ناگهانی، کوتاه‏مدت و درازمدت آن می ‏تواند ساختار آب و هوای هر منطقه را تحت تأثیر قرار دهد. در دهه ‏های اخیر، کره‏ زمین با پدیده‏ گرمایش جهانی مواجه شده است و مهم ‏ترین شاهد بر این ادعا تغییرات اقلیمی صورت گرفته در سرتاسر دنیا است. یکی از پیامدهای مهم گرمایش جهانی، افزایش وقوع پدیده‏ های فرین جوی است که از مهم ترین آن‏ها می ‏توان به تغییر ناگهانی دما، گرمای بیش از حد، سرمای غیرعادی، بارش‏ های سنگین و سیل‏ آسا، خشکسالی و گرد و غبار ناشی از خشک شدن تالاب‏ ها اشاره نمود. نمایه‏ های حدی اقلیم، نه تنها نقش مهمی در بررسی وقایع اقلیمی در مقیاس منطقه ‏ای و جهانی دارند، بلکه به مدل سازی اقلیمی و تصمیم‏ گیری در بررسی اثرات بخش ‏های متنوع نیز کمک می ‏نماید.   مواد و روش ‏ها در این پژوهش، از داده‎ های دمای مدل MRI-ESM-2 تحت سه سناریو خوش‏بینانه SSP1-2-6، حد متوسط SSP2-4-5 و بدبینانه SSP5-8-5 برای دو دوره‏ آینده‏ نزدیک (2060-2021) و آینده‏ دور (2100-2061) استفاده شد. بدین منظور، ابتدا داده‏ تاریخی طی دوره پایه و داده‏ های سناریو برای دوره‏ آینده (تا سال 2100) برای مدل اقلیمی مورد مطالعه از پایگاه داده ESGF برای کل جهان دریافت شد. سپس، با زبان برنامه نویسی R، سری زمانی داده‏ های تاریخی و سناریو از مدل برای هر ایستگاه مورد نظر استخراج شد. مقیاس کاهی آماری داده ‏ها با روش درون‏یابی دوخطیBilinear  در سطح ایستگاه ‏های مورد مطالعه انجام شد. در ادامه، داده ها در دوره آینده و بر اساس سه سناریوی مورد نظر در تمامی ایستگاه ‏های مورد مطالعه گروه ‏بندی شدند، برای استخراج نمایه ‏های مبتنی بر کمینه و بیشینه دمای روزانه از نرم افزار RClimDex  استفاده شد. در این پژوهش، 16 شاخص حدی دما برای منطقه مورد مطالعه در مقیاس های سالانه و ماهانه محاسبه و وجود روند و نقطه شکست در این شاخص‏ ها با آزمون های آماری تشخیص روند من کندال، آزمون شیب خط سن و آزمون تشخیص جهش پتیت بررسی شد.   نتایج و بحث نتایج بیانگر کاهش رویدادهای حدی گرم بر اساس سناریو SSP126، کاهش نمایه های مربوط به سرما و روزهای یخبندان (سرد) و افزایش نمایه‎ های حدی گرم براساس سناریو SSP585 بوده که در بیشتر مناطق استان مشاهده شد. به طورکلی، نمایه‎ های تعداد روزهای تابستانی (با شیب 70-40 درصد)، شب‎ه ای حاره‎ای (65-45 درصد)، طول دوره گرما (50-30 درصد) و طول دوره رویش (60-40 درصد) به طور قابل ملاحظه افزایش اما نمایه‎ های تعداد روزهای یخبندان ((20-)-(80-))، روزهای یخی ((10-)-(40-)) و طول دوره سرما ((10-)-(70-)) به طور قابل ملاحظه کاهش خواهد یافت. همچنین، نتایج آزمون پتیت، نقطه تغییر افزایشی و کاهشی به ترتیب برای نمایه‎ های حدی گرم و سرد را در دهه 2040 (آینده نزدیک) و 2080 (آینده دور) نشان داده است. بنابراین، به منظور کنترل دماهای حدی و اثرات سوء آن در بخش‏ های مختلف زندگی انسان به ویژه کشاورزی و منابع آب می‏بایست برنامه‏ های مدیریتی مناسب در جهت نیاز هر منطقه تدوین و اجرا شود.   نتیجه‏ گیری نتایج بیانگر وجود تغییرات ناگهانی برای نمایه ‏های دمایی تحت سناریو بدبینانه بیشتر از دو سناریو دیگر و در نواحی گسترده ‏تری از استان مازندران بود. همچنین، احتمال افزایش ناگهانی نمایه ‏های حدی گرم و کاهش ناگهانی روزهای مربوط به سرما و یخبندان در دوره‏ زمانی آینده نزدیک در دهه 2030، 2040 و 2050 و در دوره‏ زمانی آینده دور در دهه 2070 و 2080 وجود خواهد داشت. به طورکلی، در دوره‏ های آماری آینده مورد مطالعه، نمایه ‏های حدی دمایی تغییرات قابل توجهی خواهند داشت و استان مازندران با افزایش دمای هوا و رخدادهای حدی درجه حرارت بالا همراه خواهد بود که این نتایج همسو با نتایج مطالعات منطقه ‏ای و جهانی است. افزایش دما به ویژه در ماه‏ های گرم که همزمان با کاهش نزولات جوی است، با توجه به ماهیت فصل گرم سال، در کشاورزی این منطقه که از مناطق مهم تولید برنج کشور است، نقش قابل توجهی دارد. لذا، چرخه هیدرولوژی پایین دست حوضه هراز را تحت تأثیر قرار می‏ دهد. از طرفی، تغییرات دمایی در زمستان و ماه‏ های سرد نیز می‏تواند زمان آغاز ذوب برف حوضه را تحت تأثیر قرار دهد که این عوامل روی دبی اوج سیلاب در پایین دست حوضه تأثیر به سزائی دارد. با توجه به مطالب ذکر شده و ضرورت انجام چنین پژوهش ‏هایی در زمینه‏ های فعالیت ‏های انسانی، مدیریت منابع آب، امنیت غذایی و نیز سلامتی انسان، بررسی تأثیر رویدادهای حدی اقلیمی مبتنی بر دما در سیاست‎ گذاری‏ های آینده در بخش‏ های مختلف ضرورت دارد و جوامع انسانی می‏ بایست به ناچار خود را بر اساس این شرایط تنظیم و سازگار نمایند. لذا، بررسی شدت، فراوانی و زمان وقوع رخدادهای حدی و آگاهی احتمالی از آنها می ‏تواند در حل مسائل گریبان‏گیر زیست‏ محیطی و برنامه ‏ریزی منطقی در جهت کنترل و کاهش این رخدادها مؤثر واقع شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 46

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 2 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
litScript
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button